Tin tức Quảng Bình – Trong năm 2012, Dự án khu vực Phong Nha – Kẻ Bàng đã thực hiện khá tốt các chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Nổi bật nhất là đã cải thiện và từng bước nâng cao năng lực quản lý và bảo vệ Di sản. Nhờ vậy mà nguồn tài nguyên ở vùng đệm được quản lý một cách bền vững với sự tham gia đầy trách nhiệm của người dân.
Dự án Khu vực Phong Nha – Kẻ Bàng được triển khai năm thứ 5 đối với hợp phần hỗ trợ kỹ thuật (GIZ) và năm thứ 4 đối với hợp phần hỗ trợ kỹ thuật (KFW). Các năm đầu dự án vận hành gặp nhiều khó khăn nên chưa đạt được các chỉ tiêu đề ra. Dự án thực sự hoạt động có hiệu quả là từ đầu năm 2011 đến nay, khi được phân cấp trực thuộc UBND tỉnh.
Kết quả rõ nét nhất mà dự án đạt được trong năm 2012 là cải thiện năng lực quản lý và bảo vệ Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng. Trong năm 2012, Vườn tổ chức được 8 cuộc điều tra đa dạng sinh học tại Vườn và khu vực mở rộng, nhiều loài động, thực vật quý và mới đã được phát hiện và công bố. Đặc biệt như loài chuột Trường Sơn (Kne củng), bò cạp Thiên Đường lần đầu tiên được phát hiện. Đây là một trong những hoạt động quan trọng góp phần đưa ra một số tiêu chí mới về đa dạng sinh học cho Vườn quốc gia Phong Nha- Kẻ Bàng.
Văn phòng dự án tại Vườn đã được hoàn thiện và đưa vào sử dụng trong tháng 3-2012, đáp ứng nhu cầu làm việc của dự án và các chuyên gia quốc tế. Phương tiện ô tô phục vụ dự án đã được trang cấp đầy đủ từ đầu năm 2012. Các thiết bị phục vụ điều tra đa dạng sinh học đã bàn giao. Trong tháng 12-2012, hợp phần GIZ/QB đã hỗ trợ và trang bị cho Ban quản lý Vườn 30 xe gắn máy và các trang thiết bị tuần tra nhằm tăng cường công tác thực thi pháp luật trong khu vực Vườn.
Cán bộ Ban quản lý dự án và chuyên gia tư vấn kiểm tra vườn ươm cây lâm nghiệp ở Minh Hóa.
Ban quản lý dự án đã tổ chức có hiệu quả được 2 khóa tập huấn nâng cao năng lực về thực thi pháp luật cho lực lượng kiểm lâm Vườn; tổ chức cho lãnh đạo Vườn và các ngành liên quan tham quan mô hình quản lý tại các Vườn quốc gia phía nam; phối hợp với Văn phòng GIZ/QB tổ chức được 4 chuyến làm việc, trao đổi kinh nghiệm và tăng cường hợp tác bảo tồn đa dạng sinh học liên biên giới với Khu bảo tồn đa dạng sinh học quốc gia HinNamNo (Lào).
Công tác thực thi pháp luật đã được các địa phương đơn vị trong khu vực Vườn chú trọng. Trong năm, Ban quản lý tiến hành đàm phán ký hợp đồng với Hiệp hội Bảo tồn động thực vật hoang dã (WCS) để khảo sát đánh giá thực trạng công tác thực thi pháp luật bảo vệ rừng và động vật hoang dã tại khu vực Vườn. Trong tháng 12-2012 tổ chức hội nghị để xây dựng quy chế và triển khai một số hoạt động cụ thể cho Ban thực thi pháp luật và Ban thực thi rừng cộng đồng.
Kết quả đáng ghi nhận nữa là nguồn tài nguyên vùng đệm được quản lý bền vững. Ban quản lý Vườn đã hợp đồng với cơ quan chức năng hoàn thành lập kế hoạch phát triển thôn bản theo hướng bảo tồn của các thôn thuộc 13 xã vùng đệm. Đã hoàn thành quy hoạch sử dụng đất và giao đất giao rừng lâm nghiệp cho 10/13 xã (trong đó, xã Phúc Trạch, xã Phú Định không có diện tích đất trồng rừng, xã Tân Trạch nằm trong vùng lõi của Vườn nên không thực hiện quy hoạch sử dụng đất).
Hoạt động trồng rừng đã được tăng cường và thực hiện đạt kế hoạch đề ra. Tổng diện tích rừng mà dự án đảm nhận trồng và khoanh nuôi tái sinh rừng được 1.600 ha (đạt 40% so với kế hoạch tổng thể). Trong năm 2012 đã tiến hành trồng và khoanh nuôi được 730 ha tại các xã Hưng Trạch, xã Sơn Trạch, xã Trường Sơn và xã Trung Hóa, Trọng Hóa.
Tập huấn điều tra thực địa cho người dân khu vực dự án.
Trong năm 2012, đã tổ chức được trên 73 lớp tập huấn, tham quan, hội thảo cho 2.610 người tham dự, góp phần nâng cao kiến thức, trình độ năng lực về quản lý bảo vệ rừng và phát triển kinh tế cho cán bộ và người dân.
Ban quản lý dự án đã tiến hành mở tài khoản tiền gửi cho 846 hộ trồng rừng với tổng số tiền 5.740 triệu đồng. Trong đó, năm 2011 có 149 hộ được rút (lần 1 + lần 2) với tổng số tiền 396 triệu đồng; năm 2012 có 697 hộ được rút tiền lần đầu với số tiền 345 triệu đồng.
Công tác quản lý rừng cộng đồng được các địa phương chú trọng hơn trước. Ban quản lý dự án đang triển khai thí điểm 3 mô hình quản lý rừng cộng đồng với tổng diện tích 2.165 ha tại huyện Quảng Ninh và Minh Hóa.
Một kết quả đáng ghi nhận trong năm 2012 là các mô hình sinh kế được quan tâm tổ chức thực hiện khá tốt. Hợp phần GIZ/QB đã tiến hành tập huấn kỹ thuật, triển khai và nhân rộng 7 loại mô hình sinh kế cho 777 hộ dân tại 13 xã vùng đệm. Các mô hình sinh kế bước đầu đã mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân như mô hình trồng cỏ VA06, mô hình chăn nuôi gà, mô hình trồng rau an toàn, mô hình trồng và sản xuất khoai gieo…
Một thế mạnh của khu vực Vườn là phát triển du lịch đã được Ban quản lý triển khai đồng bộ các giải pháp để khai thác tiềm năng này. Trong năm 2012 quy hoạch phát triển du lịch bền vững đã được UBND tỉnh phê duyệt và bắt đầu triển khai thực hiện. Chiến lược phát triển du lịch bền vững và đa dạng đang được triển khai.
Trước mắt dự án đang hướng tới việc làm giảm áp lực khai thác tài nguyên thiên nhiên khu vực Vườn quốc gia. Ban quản lý Vườn đã kết hợp với Dự án Tiểu vùng Mê Kông lên kế hoạch phát triển đầu tư hang động đã được UBND tỉnh phê duyệt. Dự án tiến hành thiết lập vận hành hệ thống thực thi pháp luật tại các địa phương vùng dự án. Đó là thành lập nhóm hỗ trợ thực thi pháp luật, bổ sung phụ cấp cho nhóm hỗ trợ thực thi pháp luật từ nguồn vốn đối ứng; xây dựng mạng lưới thông tin viên, xây dựng cơ sở dữ liệu về các vụ vi phạm và thành lập tổ giám sát dân sự và nhóm bảo tồn thôn bản.
Ban quản lý đã tổ chức các cuộc hội thảo và tập huấn nâng cao năng lực dịch vụ du lịch cho Vườn quốc gia và cộng đồng địa phương như đào tạo tiếng Anh giao tiếp cho nhân viên du lịch địa phương; tập huấn nâng cao chất lượng phục vụ du khách cho đội ngũ hướng dẫn viên và người dân địa phương. Theo đề nghị của tổ chức Kfw, trong năm 2012 Ban quản lý đã thực hiện nghiêm túc và đúng thời gian quy định việc kiểm tra tác động của đường 20 đến môi trường khu vực Vườn, có đánh giá độc lập có báo cáo gửi cho Kfw nghiên cứu.
Theo kế hoạch năm 2013, dự án tiếp tục cải thiện năng lực quản lý và bảo vệ Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, từng bước hỗ trợ người dân phát triển kinh tế một cách bền vững.
Theo Baoquangbinh
