Tin tức Quảng Bình – Sông Kiến Giang ở huyện Lệ Thủy (Quảng Bình) chảy từ Nam ra Bắc để nhập cùng sông Long Đại đổ ra cửa biển Nhật Lệ. Đây là dòng sông chính cung cấp nước tưới, tiêu phục vụ cho vựa lúa của huyện Lệ Thủy… Thế nhưng, thời gian trở lại đây, tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Kiến Giang diễn ra công khai và hậu quả là hàng ngàn mét khối đất, hoa màu bị sông nuốt trôi, khiến người dân ở đây hết sức lo lắng.
Thi công một đoạn kè từ âu thuyền An Lạc
qua thôn Thạch Bàn ở bờ sông Kiến Giang
Sông nuốt đất gần 50 mét
Chúng tôi có mặt tại một địa điểm trên sông Kiến Giang, đoạn chảy qua xã Mai Thủy từ 4 giờ sáng. Ngay lúc này, trên sông đã có gần chục chiếc tàu với công suất 45 đến 50 mã lực bủa neo và buông những chiếc vòi “bạch tuộc” vào lòng sông để hút cát. Theo những người dân ở đây, việc khai thác cát trái phép ở đây không chỉ diễn ra ngày một, ngày hai mà thường xuyên, không kể ngày nắng hay ngày mưa. Ông Mai Văn Thuận, ở thôn Mai Thượng, xã Mai Thủy bức xúc nói: Việc hút cát ở lòng sông sẽ làm mất cân bằng kết cấu, đất ở hai bên bờ sông bị sạt lở. Thời gian gần đây, dòng Kiến Giang đã bị ăn sâu vào vùng đất màu, đất ruộng lúa tới hơn 20 mét, thậm chí có nơi tới 50 mét.”
Việc khai thác cát bừa bãi đã ảnh hưởng trực tiếp đến nhà dân. Nhìn hai bên bờ sông với những lũy tre, cây dâu, xà cừ bị trơ gốc lật nhào; rồi đất trồng màu, trồng lúa của bà con cũng bị sông nuốt trôi, có nơi sông ăn sâu gần sát móng nhà dân mà xót xa. Theo thống kê sơ bộ, dọc 2 bờ sông Kiến Giang chỉ riêng 5 xã vùng giữa đã có 10km bờ sông bị sạt lở nghiêm trọng và có đến hàng trăm ngôi nhà dân đang sinh sống ven sông có nguy cơ sạt lở.
Địa phương bất lực?!
Ông Đặng Văn Hào, Trưởng Công an xã Mai Thủy, huyện Lệ Thủy cho biết, việc dẹp bỏ nạn khai thác cát, sạn ở sông Kiến Giang còn lắm gian nan. Trước hết là việc xử phạt không đủ sức răn đe. Thêm nữa, sự phối hợp giữa các cơ quan ban ngành còn thiếu chặt chẽ, vai trò chức năng của các đơn vị có thẩm quyết xử lý lại chồng chéo, không rõ ràng. Để ngăn chặn tình trạng khai thác cát trái phép trên dòng Kiến Giang, chính quyền xã Mai Thủy đã thành lập tổ an ninh ở các thôn để thường xuyên tuần tra, kiểm soát nhằm hạn chế việc khai thác cát. Tuy nhiên, cát tặc có đủ kiểu đối phó, như cho thuyền hút cát vào đêm khuya, sáng sớm, giữa trưa, hoặc những khi không có người tuần tra, kiểm soát. Và đỉnh điểm của nạn khai thác cát lậu ở xã Mai Thủy diễn ra ngày 18-5 đã làm 2 anh Dương Minh Thược và Lê Văn Bình ở tổ an ninh thôn Mai Thượng bị tử vong và 3 đồng chí công an xã Mai Thủy bị thương nặng.
Ông Phan Đình Kính, Chủ tịch UBND xã Mai Thủy, huyện Lệ Thủy cho biết: Việc khai thác cát trái phép trên sông Kiến Giang đoạn qua địa bàn xã đang là vấn đề trăn trở, bức xúc đối với chính quyền địa phương trong nhiều năm nay, còn người dân thì lo lắng bởi hàng ngày đất canh tác bị cuốn trôi. Theo lý giải của ông Kính thì chính quyền xã gần như bất lực trước vấn nạn “cát tặc”, mặc dù, lực lượng công an xã, tổ an ninh ở các thôn đã thường xuyên tổ chức tuần tra nhưng do phương tiện và công cụ hỗ trợ còn hạn chế nên chẳng làm được gì.
Theo Bao Daidoanket
